Kathmandu - Vrijwilligerswerk, week 4

Dag 190: Afscheid, bedankjes en een rood hoofd
Zondag 16 september 2012

Vandaag was een mooi, verrassend, maar ook ontroerend begin van de nieuwe en laatste week, welke ik tevens kan zien als mijn laatste week in Nepal, evenals de laatste week van mijn totale reis. Het voelt vreemd aan om over een week alweer bezig te zijn met mijn vertrek. Om niet al het afscheid tegelijkertijd te laten gebeuren, had ik er vandaag al een deel van. En wel op beide scholen waar ik de afgelopen weken heb lesgegeven. Niet zozeer omdat ik niet verder wilde gaan, maar omdat de scholen de rest van de week gesloten zullen zijn vanwege het grootse vierdaagse Teej-festival. Aan het begin van de dag was er echter nog niets dat anders was. Alhoewel Luciana, de Braziliaanse vrouw die gisteravond als nieuwe vrijwilliger was aangekomen, nog niet vroeg hoefde op te staan, zat ik samen met de anderen vroeg aan het ontbijt. Alhoewel het programma de rest van de week op de schop wordt gegooid, gaan het weeshuis en het ouderenhuis wel gewoon door.

Met Sarah liep ik na het ontbijt weer naar het weeshuis, waarbij de afsnijdweg vanwege de vele regen van de afgelopen dagen behoorlijk veel grote plassen had. Voorzichtig liepen we hieromheen, zodat we er niet in zouden stappen of vallen. Bij het weeshuis zat de deur zoals gebruikelijk weer op slot, waardoor we even moesten wachten totdat iemand ons in de gaten had. De kinderen zaten in de bibliotheek wel al netjes op onze komst af te wachten en waren blij toen we binnenstapten. Er werd voor ons gezongen en we begonnen opnieuw met enkele yoga-oefeningen, alhoewel de kinderen hun aandacht niet heel lang wisten vast te houden. We besloten daarom maar over te stappen op ‘How old are you?' en ‘I am five years old.', iets dat we vorige week hadden geoefend en nu stukken beter leek te gaan. Voor de afwisseling stapten we over naar iets nieuws, en wel een groot aantal verschillende lichaamsdelen. Behalve ‘hoofd, schouders, knie en teen, oren, ogen, mond en neus' behandelden we nog meer lichaamsdelen, welke voor de kinderen niet heel moeilijk bleken te zijn. Zonder moeite leken ze van alles aan te kunnen wijzen. Ook het zingen van liedjes was geen probleem voor ze, alhoewel hierbij wel vaak Nepalese kinderliedjes aan bod kwamen, waarbij Shahanaj de enige was die de kinderen kon begeleiden. Zoals gebruikelijk gingen we na ons bezoek weer terug met de tuktuk, aangezien ik nog aardig wat had voor te bereiden voor m'n volgende les.

Het zou m'n laatste les zijn op de school en ik wilde er een leuke ochtend van maken voor de kinderen. Vandaar dat ik aan de slag ben gegaan met het maken van bingokaartjes. Op m'n eerste dag had ik al bingo met ze gespeeld en daar hadden ze zich erg mee vermaakt, zodat ik het spel wilde herhalen. In het weekend had ik lolly's voor m'n leerlingen gehaald en ik was op zoek naar een leuke manier om die aan iedereen te geven. Het leek me tevens leuk om de winnaar van bingo een kleine prijs te geven. Ik kwam op het idee om elk van m'n 12 bingokaarten precies hetzelfde te maken. Elke kaart was qua lay-out anders, maar de nummers waren exact hetzelfde. Iedereen zou dus tegelijkertijd bingo moeten hebben met een volle kaart. Op school begon ik echter eerst met het uitdelen van de proefwerken, waarna ik enkele onderdelen nog even herhaalde. Omdat de leerlingen zich de afgelopen lessen ook aardig hadden vermaakt met gesprekjes, had ik een nieuwe conversatie op het bord uitgeschreven. Ditmaal ging het over een klant in een dierenwinkel die een hond aangeboden kreeg, maar geen hond wilde hebben. De kat die hij wel wilde hebben, hadden ze niet, waarna hij er uiteindelijk vandoor ging met een vogel. De kinderen vonden het, zoals gedacht, grappig dat ik in de tekst de geluiden van de dieren had opgenomen. Het potje bingo verliep precies zoals ik had gehoopt. Allemaal hadden ze niet in de gaten dat ze op precies dezelfde momenten aan het juichen waren omdat het nummer dat ik getrokken had op hun kaart stond, of juist teleurgesteld waren omdat ze een nummer niet hadden. Niemand had door dat ze op het eind allemaal op hetzelfde nummer aan het wachten waren. Het was grappig om te zien hoe iedereen tegelijkertijd uitbarstte in ‘Bingo!'. Alhoewel, er zaten er twee bij die niet goed hadden opgelet en nog een nummertje misten. Vanzelfsprekend waren ze allemaal blij met de lolly, waarna ik de gelegenheid kreeg om enkele foto's met ze te nemen, iets dat ik in de afgelopen weken bewust -op verzoek- niet had gedaan. Nadat ik afscheid had genomen van de kinderen, werd ik uitgenodigd om in de bibliotheek plaats te nemen. Alhoewel ik al precies wist wat er zou gaan komen, was het alsnog erg bijzonder, omdat ik vandaag degene was die in de belangstelling stond. In de bibliotheek kregen we chai en koekjes aangeboden door de directeur van de school en een lerares die altijd in mijn klas aanwezig was. De directeur vertelde dat hij al 20 jaar werkzaam was voor de school en dat zijn kinderen in Boston en Londen studeerden. Toen hij zijn woordje tot mij richtte, vertelde hij me dat hij trots op me was, en blij dat ik hier tweeënhalve week les heb willen geven. Hij hoopte dat ik de school op een of andere manier nog zou kunnen blijven ondersteunen en hoopte tevens dat ik ooit nog eens terug zou keren. Ik kreeg een rode stip op mijn voorhoofd gedrukt, het poederachtige tika dat een zegen is voor geluk en voorspoed. Daarnaast kreeg ik een sjaaltje om m'n nek gelegd, dat je bij tempels ook vaak ziet gebeuren bij Boeddhabeelden. Het was een mooi gebaar en een bijzondere manier om mijn zeer aangename tijd bij deze school af te sluiten. Ondanks dat de kinderen soms iets onrustiger waren dan ik had gehoopt, heb ik een leuke tijd met ze gehad en ben ik blij dat ik ze het een en ander heb kunnen leren. Later dan gebruikelijk keerden we terug naar het huis voor een lunch.

Na de lunch viel er voor de les in de middag weinig meer voor te bereiden. Voor zowel Nina als mij zou het op de school in de middag ook al de laatste les zijn. Aangezien de vrouwen hadden gevraagd of ze het grootste deel van de les wilden overnemen, viel er voor ons niet veel te doen. De afgelopen dagen hadden we allebei een interessante, maar enigszins uitdagende puzzel met synoniemen in elkaar gezet, welke we de vrouwen wilden geven. Ik had mijn puzzel de oplossing ‘Goodbye my dear ladies' gegeven, in de hoop dat ze deze binnen het half uur dat ze hadden zouden vinden. Met de minibus gingen we met Sanu op weg naar de school, waarbij we eerst onze eigen klasjes zouden vermaken voor het eerste half uur. Ik begon weer met een grappige tongbreker (‘If two witches would watch two watches, which witch would watch which watch?'), waarna ik mijn aanwezige vrouwen de puzzel gaf. Ik had ze op weg geholpen door alle klinkers al in te vullen, aangezien de puzzel wel heel lastig zou zijn. De helft van de woorden wisten ze wel in te vullen en ook enkele anderen wisten ze op te lossen na het geven van enkele letters of hints. Een drietal lastige woordjes heb ik uiteindelijk verklapt, maar aangezien ze op dat moment de oplossing al hadden, deerde dat niet zoveel. Ik deelde mijn vrouwen enkele overgebleven lolly's van de ochtend uit, waarna ik van twee meiden een cadeautje kreeg. Eén gaf me een ketting met een grote versierde tand van een wild beest, terwijl de andere me een hangertje gaf met enkele kaartjes met daarop hartjes en ‘I Love Nepal'. Ik was er erg blij mee.

Mijn klas schaarde zich uiteindelijk bij Nina's klas, waarna tafels en banken aan de kant werden geschoven en er een spontane surprise party losbarstte. Samen met Sanu hadden beide klassen veel meer voorbereid dan dat we ooit hadden kunnen dromen. We hadden gezien hoe de laatste dagen van Sam, Hazel en Fiona waren, maar bij ons werd er net wat grootser uitgepakt. Er werd een radio tevoorschijn gehaald en iets later klonk er vrolijke muziek door het klaslokaal. De vrouwen wilden dat we gingen dansen. We twijfelden even en nadat enkele vrouwen ook waren opgestaan, deden we toch even mee. Heel eventjes maar, want ik wilde hen allemaal nog een (hartvormig) chocolaatje geven. Dit werd op z'n beurt beantwoord met allemaal bakken eten die vanuit het niets tevoorschijn werden gehaald. We gingen allemaal in een kring zitten en kregen een bordje, waarna deze vol werd geschept met allemaal gerechten en hapjes die enkele vrouwen, waaronder Sanu, hadden bereid. Het was een behoorlijke maaltijd met veel dingen die ik nog niet eerder had geproefd. Het meeste smaakte ok, alhoewel het een en ander wel wat pittig was. Na de maaltijd werd er door iemand voor ons gezongen, waarna er nog enkele dansjes werden gedemonstreerd. Het was een heel gezellig feestje en we genoten ervan. Uiteraard ontbraken ook de bedankjes naar ons niet. We kregen een hele streep van tika op onze voorhoofden, waarna we tevens twee rode vegen op onze beide wangen kregen, wat staat voor vreugde. Onze hoofden waren uiteindelijk niet zo rood als die van Claire destijds, maar we zaten alsnog behoorlijk onder. Een centraal cadeautje ontbrak ook niet, een houten plattegrond van het land, welke je op tafel kon neerzetten. Uiteindelijk gingen we met z'n allen op de foto en namen we afscheid van elkaar. Ondanks dat we maar 2,5 week met de vrouwen hebben gehad, hebben Nina en ik een geweldige tijd met hen beleefd. De vrouwen waren ontzettend vriendelijk, leergierig en gezellig en het was een genot om hen meer Engels te kunnen aanleren. Zij zouden ons gaan missen, maar wij zullen hen ook enorm gaan missen. Het was een ervaring die ik in ieder geval nooit zal vergeten.

Toen we terugkwamen in het huis, was iedereen nieuwsgierig naar onze gebeurtenissen. Ook Sjoukje was met een behoorlijk rood hoofd thuisgekomen, omdat ook zij een laatste les met haar vrouwen had gehad. Het avondmaal was niet heel anders dan gebruikelijk, ondanks dat er nu iets meer leven in de brouwerij was vanwege de grotere groep. Voor de verandering was er deze avond eens geen geplande stroomuitval, waardoor we de rest van de avond met normale verlichting in de recreatieruimte konden hangen. We lagen op de matrassen en deden niet bijster veel. Iedereen was bezig met foto's en reisverhalen op computers, laptops, telefoons en tablets. Het was een makkelijke avond na een hectische, maar bijzondere dag.

Tip van de dag: zorg dat je een paar woordjes Nepalees spreekt, aangezien dat op prijs gesteld wordt bij de lokale bevolking.

Opvallend feitje: tika op je voorhoofd is een zegen voor succes, voorspoed en/of geluk, terwijl een veeg op je wang staat voor vreugde/vrolijkheid.

Dag 191: Tekenen en kleuren
Maandag 17 september 2012

De ochtend vandaag was anders dan anders. Om te beginnen zaten we voor de verandering eens met z'n allen om iets over zevenen aan het ontbijt. Vanwege de wisselende planning hoeft niet iedereen er namelijk elke dag op hetzelfde moment uit. Vandaag was echter anders, aangezien de scholen de rest van de week niet doorgaan en iedereen in de ochtend is verdeeld over het weeshuis en het ouderenhuis. Ik was dus niet alleen met Sarah vanochtend, maar ook met Juanjo en de Braziliaanse Luciana. De andere verandering deze ochtend was dat we niet zijn gaan lopen, maar een tuktuk hebben genomen. Alhoewel het tot dusver elke ochtend droog was geweest, regende het vandaag, wat lopen een stuk minder prettig maakt op de modderige wegen. Vanwege de snellere tuktuk waren we vandaag wel mooi op tijd, zodat we met de kinderen meteen aan de slag konden met yoga en enkele gymnastische oefeningen. Dit laatste vonden ze ter afwisseling ook erg leuk. We herhaalden de lichaamsdelen en deden een nieuw kort spelletje met het klappen in je handen. Een ander nieuw spelletje was de Hokey Pokey-dans, waarbij we in een cirkel gingen staan en bepaalde bewegingen maakten. Ook een ander klapspelletje was succesvol, alhoewel de klas daarna ontaarde in een hectische boel, waarin elk kind z'n eigen ding wilde doen. Er werd dus uiteindelijk gelezen, rondgezwaaid met de sjaal van Shahanaj en over ons heen geklommen. Op de terugweg was het helaas -het regende nog steeds- lange tijd wachten op de tuktuk en vlak voordat we onze bestemming hadden bereikt, gebeurde het onvermijdelijke. Al drie weken vroeg ik me af hoe lang het zou duren voordat een tuktuk, taxi of minibus een platte band zou krijgen op dit soort wegen. Vandaag maakten we dat eindelijk eens een keer mee, waarna de tuktuk aan de zijkant van de weg is gaan staan en iedereen uitstapte. Gelukkig waren wij al bijna thuis, zodat we iets later in de recreatieruimte konden relaxen. Hier leerden we even later Danielle kennen, een Ierse meid die ons vanaf vandaag kwam versterken, ondanks dat dat deze week vanaf het festival niet bepaald nodig was. Maar dat kon zij natuurlijk niet weten.

Het was fijn om eens geen les meer voor te hoeven bereiden. Toch was er een vervangende activiteit verzonnen voor de tweede helft van de ochtend. Met Juanjo, Sarah, Luciana en Hushnaj liep ik door de alsmaar aanhoudende regen naar een huis hier vlak om de hoek. Hushnaj had gezegd dat het lopen zo'n 5 minuten zou duren, maar in werkelijkheid duurde dit maar 20 seconden. Net als vorige week brachten we een bezoekje aan een familie. In een woonkamer van een vrouw en haar twee kinderen -haar man was aan het werk in Dubai- werden we gastvrij ontvangen. Ze had nog enkele andere vrouwen uitgenodigd, die net als haar leerlingen waren geweest van Fiona en nu leerlingen van Sarah waren. Hun Engels was helaas niet goed genoeg om onze vragen te beantwoorden, maar de aanwezige zoon kon wel het meeste vertalen. En anders kon Hushnaj dat doen. We vroegen de vrouwen naar hun dagelijkse bezigheden, waarbij eentje vol trots een zelfgemaakte handtas liet zien. Deze leek qua stijl exact op de tas die Fiona bij haar afscheid had gekregen en het bleek dat zij die vorige week ook gemaakt had. Toen de dochter thuiskwam van school, vroegen we haar naar haar favoriete bezigheid -dansen; ze had meerdere prijzen gewonnen- en de muziek die ze leuk vond, dat overwegend westers bleek te zijn, in tegenstelling tot het antwoord van de volwassen vrouwen. Ditmaal kregen we geen eten aangeboden, maar wel werden onze glazen (op lollige wijze) continu bijgeschonken met de Mountain Dew die afkomstig was uit twee grote 2-literflessen. Het was een vermakelijk bezoek, welke werd afgesloten met enkele foto's.

Terug in het huis was het tijd voor de lunch, waarna de groep die in de ochtend naar het ouderenhuis was gegaan de kans kreeg om ook een bezoekje aan een familie te brengen. Als vervanging van het lesgeven van de middag was vandaag ingepland om enkele posters voor het weeshuis te maken. We pakten er grote vellen gekleurd papier bij, evenals stiften, potloden, linialen, gummen en passers, en zochten op internet enkele plaatjes en quotes op. Het was de bedoeling om leerzame en nuttige posters voor de kinderen in het weeshuis te maken, zodat ze elke dag herinnerd zouden worden aan deze wijze lessen. We maakten een poster met de tekst ‘Don't be gross, blow your nose', met daarbij een tekening van een gezichtje waarbij de neus werd gesnoten. Een andere poster bevatte twee handjes en een kraan, waarbij de tekst ‘Wash your hands before you eat' stond. Op een volgende poster plaatsten we de slogan ‘1, 2, 3, silence please', inclusief een afbeelding van een vinger voor de lippen, iets dat Shahanaj vaak gebruikt om de kinderen stil te krijgen. De tekst ‘Use me' zetten we bij een plaatje van een mannetje dat een blikje in een vuilnisbak gooide en op weer een andere poster vertelden we de kinderen dat ze twee keer per dag hun tanden moeten poetsen. Alle posters maakten we in veelvoud, zodat we deze later deze week in de verschillende ruimtes van het weeshuis kunnen ophangen.

In de namiddag hadden we vervolgens nog genoeg tijd om te relaxen, voordat we naar de eetzaal konden voor het diner. Mirjam had ijs gehaald, dus het was daarna ook nog even smullen, ondanks dat het buiten behoorlijk fris was. Na het eten werden we gevraagd allemaal in de woonkamer te gaan zitten, want Nivedan en de nieuwe manager Manish hadden twee belangrijke mededelingen voor ons. De eerste ging over de grote verhuizing, waar nu al zo'n twee weken over gesproken wordt. Deze week gaat het dan eindelijk gebeuren: we zullen verhuizen naar het huis hiernaast. Later deze week meer daarover. Ook werd het programma van de komende week met ons besproken, welke vanwege het Teej-festival helemaal op de schop is gegooid. Vanaf morgen zullen het in ieder geval drie aparte dagen zijn. De rest van de avond werd zoals gebruikelijk weer in de woonkamer doorgebracht, zonder enige noemenswaardige gebeurtenissen. Wel waren we allemaal nieuwsgierig naar morgen. Een festival meemaken is immers één van de meest bijzondere dingen in een ander land, zoals ik deze reis al eerder heb mogen ervaren!

Tip van de dag: oefen je tekenvaardigheden als je mooie posters wilt maken.

Opvallend feitje: ondanks dat het weer in september en oktober juist ontzettend goed zou moeten zijn in Nepal, lijkt het hier nu elke dag steeds erger te worden. Vandaag was de meest bewolkte en regenachtige dag tot dusver.

Dag 192: De grote wisseltruc tijdens Teej
Dinsdag 18 september 2012

Een uniek en afwisselend dagje, zo laat vandaag zich waarschijnlijk het beste beschrijven. Het begon allemaal zoals gewoonlijk in de ochtend, waarop het nog bewolkter was dan normaal. De bergen die we in principe elke keer kunnen zien, de bergen rond de vallei, waren vandaag totaal onzichtbaar vanwege de bewolking. Na het ontbijt waren het niet alleen Sarah en ik die ons klaarmaakten om naar het weeshuis te gaan, maar ook de andere zes vrijwilligers. De reden hiervoor was het Teej-festival, dat vanaf vandaag van start is gegaan. Vandaag was tevens de belangrijkste dag. Tijdens het festival dansen en bidden alle getrouwde vrouwen voor een lang en gelukkig leven voor hun man, terwijl ongetrouwde vrouwen juist hopen op het krijgen van een goede man. Het festival is dus eigenlijk alleen voor vrouwen; de mannen blijven thuis. De belangrijkste locatie van het festival is Pashupatinath, de tempel waar dagelijks crematies plaatsvinden. Aangezien het ouderenhuis zich direct naast deze tempel bevond, werd deze activiteit vandaag geschrapt en werd iedereen in het weeshuis verwacht. Op de weg was het nemen van een tuktuk onmogelijk, omdat vanwege de drukte de straten waren afgesloten en alleen voetgangers toegang kregen. In plaats van de hoedjesparade vandaag in Nederland, kon ik kijken naar allemaal vrouwen die in hun rode kurta of sari gekleed waren. In grote groepen liepen ze over de weg in de richting van de tempel. De meesten hadden deze rode kleding aan, vaak gepaard met een groen of geel sjaaltje. Slechts sommigen hadden een ander kleurtje aan. Omdat het niet helemaal droog was, liepen de meesten daarnaast met een paraplu. De groep liep nogal uit elkaar en halverwege kwam ik Shahanaj en Hushnaj tegen die ook onderweg waren. Ik liep met hen mee en nam uiteindelijk een nieuwe afsnijdweg die ik nog niet kende.

Bij het weeshuis ontfermden Sarah en ik ons weer over de kindjes van vijf jaar oud, waarbij we werden vergezeld door Luciana en Jenny. Sarah en ik begonnen met de dagelijkse yoga- en gymoefeningen, waarna Luciana de kinderen met toiletpapier aanleerde om hun altijd aanwezige snotneus te snuiten. Met Jenny behandelden we enkele moeilijkere woordjes op de flashcards, waarna Nivedan me vroeg om foto's te maken voor Idex. Hier kon ik uiteraard geen ‘nee' tegen zeggen, aangezien het ook mijn fotocollectie nog net iets rijker zou maken. Ik maakte foto's van de kinderen in de peuterspeelzaal en liep vervolgens de huiswerkzaal in, waar slechts een paar kinderen aanwezig waren. Mirjam en Danielle waren hen aan het helpen met het huiswerk. Buiten maakte ik foto's van Juanjo, waaromheen enkele wezen zich hadden geschaard om te spelen. De peuters gingen op een zeker moment naar buiten en ik keek toe hoe ze met Sarah, Jenny en Sanu rondjes begonnen te rennen op de binnenplaats. Voor de eerste keer liep ik vervolgens het gebouw met alle slaapvertrekken in. Alhoewel de gangen niet de mooiste waren, zagen de kamers van de kinderen er ok uit. Ze waren wel allemaal behoorlijk basic, met slechts twee stapelbedden en een kast. In een meidenkamer waren Nina en Sjoukje met enkele van de meiden aan het dansen op muziek. De ochtend was zodoende met alles stukken hectischer, chaotischer, maar vele malen lolliger dan anders. Iets later dan gebruikelijk verlieten we met de hele groep het weeshuis, mede omdat de wezen ook naar hun eetzaal werden geroepen om een rijstmaaltijd te nuttigen.

Op het grote veld voor het weeshuis en de school waren mannen bezig om tenten op te zetten. Later op de dag zouden hier ook festiviteiten plaatsvinden. We wilden zien wat er op dit moment gebeurde en vanaf het weeshuis liepen we naar de grote weg om het weggetje naar Pashupatinath te nemen. Op de weg stonden al vele politieagenten om een oogje in het zeil te houden en ook rond de tempel was een ongelooflijke hoeveelheid politie aanwezig. Het overgrote deel van de rondlopende mensen bestond echter uit vrouwen van jong tot oud die allemaal in het rood gekleed op weg waren naar de tempel. Grote groepen liepen zij aan zij en in rijen achter elkaar, klaar om te bidden en te dansen. Voor de tempel en het ouderenhuis zaten zoals gebruikelijk enkele bedelaars, maar ook waren er mannen die aanboden om rode tika op je voorhoofd aan te brengen. Enkele vrouwen boden op hun beurt dan weer aan om je hand te versieren met oranjebruin henna, iets dat je bij vele vrouwen zag zitten. De tempel zelf was niet te betreden voor mannen en ook toeristen leken niet helemaal welkom te zijn. Wel konden we door de straat voor het complex lopen, waar vele kraampjes waren opgesteld. Deze verkochten de typische hindoeïstische oranje bloemenkransen, rode tika en enkele etenswaren die geofferd konden worden. Normaal eten en drinken werd nauwelijks verkocht, omdat de vrouwen de hele dag zouden moeten vasten, waarbij ze zelfs geen water mochten drinken. Gelukkig was het niet heel warm vandaag -het was bewolkt en regende zo nu en dan lichtjes-, waardoor ze het een stuk makkelijker hadden. Bij een tempel naast Pashupatinath, waar de vele duiven van vorige keer nog steeds zaten (en zo nu en dan opvlogen), liepen ook vele vrouwen rond, maar tevens waren er een paar uitbundig aan het dansen. De bewegingen die ze maakten leken veel op die van het feest van afgelopen weekend. Hier werden Nina, Danielle en ik benaderd door een tweetal razende reporters van Star FM, die ons graag wilden interviewen. Alhoewel er gesproken werd via een telefoon, leek het alsof het live was. Ze vroegen ons één voor één wie we waren, waar we vandaan kwamen en wat we wisten over het festival. Tevens wilden ze weten wat we vonden van de gebeurtenissen om ons heen, hoe knap we het vonden dat iedereen aan het vasten was en of we met iemand uit Nepal zouden willen trouwen. Het was leuk om te weten dat we op de Nepalese radio waren, ondanks dat we het nooit terug zouden kunnen horen. Via enkele kleine straatjes liepen we weer richting het huis, waarbij we langs een enorm lange rij van vrouwen liepen. De rij eindigde bij een plek waar een groep vrouwen aan het dansen was en het leek alsof iedereen in de rij hierheen wilde gaan om hun man een gelukkig leven te wensen. De rij liep door enkele straten en er leek geen einde aan te komen. Toch wachtten alle vrouwen netjes hun beurt af. Het Teej-festival was uiteindelijk interessant om gezien te hebben en ik was blij ook in Nepal iets meer van de lokale tradities mee te kunnen maken, net zoals ik dat al enkele keren eerder had meegemaakt in de vorige landen. Helaas wist ik nu wel zeker dat het mijn laatste festival zou zijn.

Toen we aan het eind van de ochtend weer terugkwamen bij het huis, zagen we hoe het personeel ondertussen begonnen was met de verhuizing. De huiseigenaar van zowel ons huis als het iets grotere huis naast de onze vond het nodig om te wisselen. Idex zou dan het nieuwe huis met meer kamers krijgen, terwijl de vier families die in het andere huis woonden -elke familie had zijn eigen verdieping-, naar ons oude huis zouden gaan, of naar een ander huis. Er was opnieuw een hoge pief van Idex naar Kathmandu gekomen die toezicht zou houden op en mee zou helpen met de verhuizing. Wij als vrijwilligers hoefden niets te doen; er werd ons gevraagd gewoon in de woonkamer te blijven hangen en te relaxen. We konden toekijken hoe het personeel en enkele mannen (waarschijnlijk van de families in het andere huis) ons huis leeghaalden en alle spullen naar het andere huis droeg. Ook werden grote spullen van het andere huis bij ons naar binnen gedragen. Zoals verwacht verliep alles enigszins rommelig, maar het werkte allemaal wel. De lunch werd gegeten op het balkon waar al enkele tafels en stoelen waren weggehaald. Toen we ons eten opschepten en onze borden later afwasten, zagen we dat de keuken ook al half was overgeplaatst. Ondanks dat wij niet mee hoefden te hepen, vroeg het personeel wel of wij al onze eigen spullen wilden pakken en naar het andere huis konden brengen. Dit was meteen onze eerste kennismaking met het nieuwe huis, ondanks dat we hier alleen maar even naar binnen zijn gegaan om alle tassen in één slaapkamer te leggen die al klaar was. Het huis was blauw in plaats van geel en had een kleinere plaats voor de deur. De stijl van binnen had heel veel weg van ons oude huis, alhoewel de lay-out wel anders was. Onze slaapkamers bevonden zich allemaal op de eerste verdieping en ditmaal had iedereen een balkonnetje, waarvandaan je beter over de stad uit kon kijken dan vanaf de oude balkons. Daarentegen hadden we nu maar twee badkamers voor alle drie de kamers, in plaats van drie. We plaatsten snel onze spullen in een kamer en gingen terug naar onze oude vertrouwde woonkamer om te bepalen wat we zouden gaan doen deze middag.

Alhoewel we de mogelijkheid hadden gekregen om in de middag ook nog naar enkele festiviteiten te gaan vanwege het festival, had niemand daar nog heel veel interesse in. De activiteiten die zouden plaatsvinden, kwamen namelijk min of meer overeen met die in de ochtend en zouden daarom ook niet echt toegankelijk zijn voor toeristen. Het personeel wilde liever ook de verhuizing afronden in plaats van met ons mee te gaan, waardoor we het festival lieten voor wat het was. In de ochtend hadden we immers toch al genoeg gezien. Enkele personen wilden inkopen doen voor trektochten die ze later zouden gaan maken, waardoor we de kans grepen om op deze vrije middag met z'n allen naar Thamel te gaan. Winkels elders in de stad waren gesloten, maar aangezien Thamel zo toeristisch is, zou alles daar wel open zijn. Tevens was het de ideale plek om trekkingspullen te kopen. Verspreid over twee taxi's gingen we op weg naar Thamel, waarbij vooral het eerste stuk behoorlijk traag verliep vanwege de drukte op de weg in de buurt van Pashupatinath. Aangekomen in Thamel slenterden we door de straatjes en gingen we winkeltje voor winkeltje in. In veel winkels werden trekkingspullen (zoals jassen en slaapzakken) van het merk The North Face verkocht. Alhoewel veel kledij er prima uitzag, leek niet alles even goed te zijn. Met prijzen die schommelden tussen de 25 en 40 euro was het daarnaast helemaal duidelijk dat het hier om namaakkleding ging. We keken tevens rond in enkele souvenirwinkeltjes, welke hier ook volop aanwezig waren. We hebben hier zeker twee uur rondgelopen om te snuffelen tussen alle zaakjes. Uiteraard waren we niet de enigen, aangezien het hier net als vorige week nog steeds stikte van de toeristen. Met twee taxi's gingen we uiteindelijk weer terug naar ons nieuwe huis.

De verhuizing was vanaf onze kant zo goed als afgerond. Alhoewel de kamers nog steeds spullen bevatten van de oude bewoners en alles nog ingericht moest worden, hadden wij geen redenen meer om het oude huis te bezoeken. Dit betekende wel dat enkele familieleden nog steeds in het huis rondliepen, waarbij de kleine kinderen erg geïnteresseerd in ons leken te zijn. We waren precies op tijd terug voor het diner en kwamen er achter dat we er daarmee op achteruit zijn gegaan. Alhoewel we nu niet meer op een half open balkon zaten waar het koud kon zijn, moesten we nu naar buiten lopen, om het huis heen lopen en een trap naar beneden nemen, waar zich een andere kelderverdieping bevond die ook een familie huisvestigde. Er was een aparte keuken en een kleine eetzaal die net genoeg ruimte bood voor dertien personen. Het was al niet handig dat we buitenom moesten gaan om hier te komen, maar ook vroegen we ons af hoe er gegeten zou moeten worden als er meerdere vrijwilligers zouden zijn, aangezien het behoorlijk krap was. In de avond hingen we rond in de woonkamer, waar op maat gemaakte banken tegen de muren aan stonden. De matrassen op de grond ontbraken nog, waardoor we ze zelf maar hebben neergelegd, omdat de matrassen wel al in de kamer stonden. Dit was namelijk stukken fijner dan de banken! Het was allemaal nog een beetje rommelig en onwennig en iedereen ging daarom niet al te laat naar bed, tevens omdat iedereen moe was van een lange dag. Hopelijk zou de verhuizing morgen afgerond kunnen worden.

Tip van de dag: je hebt helemaal geen verhuisdozen nodig om spullen te verplaatsen; je kunt alles ook gewoon in een groot laken bundelen.

Opvallend feitje: verhuizen in Nepal verloopt iets rommeliger dan bij ons, maar lijkt wel een stuk sneller te gaan.

Dag 193: De grote schoonmaak
Woensdag 19 september 2012

Iedereen had prima geslapen in de nieuwe slaapkamers, ondanks dat enkelen er een muggenbult bij hadden gekregen vanwege het gebrek aan een muskietennet. Omdat we nu allemaal verspreid zijn over drie slaapkamers op dezelfde verdieping, was het iets drukker rond de twee aanwezige badkamers. Ook de spiegel in de hal moest worden gedeeld, aangezien elke kamer ook nog niet over z'n eigen spiegel beschikte. De familie die in het huis woonde, liep vanochtend nog rond, waarbij vooral de kinderen het niet erg vonden om een kijkje te nemen in onze slaapkamers. Het ontbijt zelf was hetzelfde als anders, alhoewel iedereen het wel vervelend vond om buitenom de trap naar beneden te nemen om daar in een veel kleinere eetkamer te eten. In eerste instantie werd gezegd dat we vandaag in de ochtend allemaal naar het ouderenhuis zouden gaan om daar mee te helpen met schoonmaken, om vervolgens schoon schip te maken in het weeshuis. De plannen werden op het laatste moment echter weer gewijzigd, zodat ik alsnog met drie anderen naar het weeshuis ben gegaan om de kinderen daar een uur te vermaken. We deden weer yoga en enkele gymnastiekoefeningen, waarna we vroegen hoe oud iedereen was en we de wezen getallen leerden lezen. Met de drie jongens bouwde ik vervolgens torentjes van potloodjes, wat voor de verandering ook erg vermakelijk was. Eén van hen bleek er behoorlijk goed in te zijn, terwijl de anderen stukken trager en minder geduldig waren.

Na ons werk gingen we weer terug naar het huis, waar de verhuizing nog steeds in volle gang was. De families die hier nu nog woonden, waren druk bezig om al hun laatste spullen naar hun nieuwe woonruimte te verslepen. De kinderen waren hier iets minder hard mee bezig en hingen in onze woonkamer rond, waarbij ze op de enorme berg matrassen sprongen en rolden die bij ons tussen de banken lag. Ondertussen was onze staf druk bezig om de kamers in orde te krijgen, waarbij ze de boel schoonmaakten en spullen op hun juiste plek schoven. Het begon er allemaal stukken beter en normaler uit te zien. Het was een drukke bedoeling, maar de vrijwilligers hoefden opnieuw niet mee te helpen. Aangezien ik deze ochtend geen andere activiteit had, kon ik gewoon op de bank relaxen, wat me mooi de gelegenheid gaf om op m'n netbook m'n reisverhaal bij te houden en foto's van Nepal uit te zoeken. Dit was namelijk best wel weer nodig, zodat ik bij thuiskomst minder hoef in te halen. Sommigen besteedden de rest van de ochtend bij Pashupatinath, maar omdat ik daar al was geweest, miste ik niets. Met de lunch was iedereen weer terug, zodat we in de eetkamer met z'n allen konden lunchen. We kregen we horen dat we voor de middagactiviteit pas om 16 uur hoefden te vertrekken, terwijl we eigenlijk gedacht hadden dat we al veel eerder weg zouden gaan. Op het programma stond namelijk het schoonmaken van het weeshuis en het leren van hygiënevoorschriften aan de kinderen, maar blijkbaar vond men het toch niet heel erg nodig om veel tijd aan te besteden. We hadden dus nog een behoorlijke middag om te wachten. Enkele anderen gingen gedurende deze vrije uurtjes terug naar Thamel, naar de supermarkt, of de stoepa van Bodnath. Ik maakte opnieuw gebruik van de tijd om verder te gaan met waar ik in de ochtend mee begonnen was.

Bij het weeshuis werden we verrast door twee Engelse vrijwilligers die hier namens een andere organisatie waren gekomen om de kinderen te vermaken. Tot dusver waren er namelijk nog nooit andere vrijwilligers geweest. Wel was het programma zo afgestemd op elkaar dat zij ervandoor gingen toen wij aan kwamen lopen. Toch stond het gebruikelijke speeluurtje met de kinderen niet op het programma vandaag. Het was in eerste instantie de bedoeling om de gemaakte posters van maandag in de verschillende zalen op te hangen, maar vanwege de verhuizing hadden Shahanaj en Hushnaj deze niet meer kunnen vinden, waardoor ze morgen nog eens goed op zoek zullen gaan en we dit morgen pas gaan doen. In plaats daarvan pakten we er enkele eenvoudige bezems bij die gemaakt waren van bij elkaar gebundelde takjes, om daarmee vervolgens alle troep uit de klaslokaaltjes te vegen. Een hoop plastic, papier en zand veegden we naar buiten, om het vervolgens in een grote ton te kieperen. Ook buiten veegden we het een en ander. In eerste instantie keken alle kinderen toe, maar op een zeker moment begonnen ze zelf ook mee te doen. Enkele kinderen liepen over de binnenplaats heen en begonnen papiertjes en stukjes plastic op te rapen, om deze vervolgens in de prullenbak te gooien. Schijnbaar konden ze het allemaal wel, maar moesten ze gewoon gestimuleerd en aangespoord worden. Ook veegden we een stukje van de gang van hun slaapvertrekken, alhoewel de slaapkamers zelf niet gedaan hoefden te worden, aangezien deze op zich prima waren. De badkamer daarentegen was één gigantische puinhoop en zag er ranzig uit. Van een afstandje kwam de vieze geur je al tegemoet. We vonden dat we hier iets aan moesten doen, maar beschikten op dat moment helaas niet over de juiste middelen. Het probleem was dat het weeshuis zelf ook niets had om schoon te maken. We spraken even met de directrice van het weeshuis en ze vertelde het een ander over het reilen en zeilen. Er waren hier 72 weeskinderen en slechts 1 vrouw die voor hen zorgde. De kinderen poetsen elke dag hun tanden, maar nemen slechts eenmaal per week een douche, alhoewel hen wordt aangeraden om dit tweemaal per week te doen. Toch wordt hen niets verplicht, simpelweg omdat er niemand is die dit in de gaten kan houden. De weeskinderen moeten dus alles zelf doen. Ook moeten ze zelf zorgen voor het schoonmaken van de badkamer, wat dus nauwelijks gebeurt. Hun kleding moeten ze daarnaast zelf wassen, iets wat ook niet vaak gebeurt, aangezien we de kinderen elke dag dezelfde vieze kleding zien dragen. De enige vrouw die er is, wast alleen de kleding van de allerkleinsten. Een man verzorgt elke dag het eten in de keuken met enkele grote pannen. Een groot probleem met de hygiëne is het gebrek aan water. De stroom werkt vaak niet, maar vooral de beperkte aanwezigheid van water zorgt ervoor dat veel schoonmaakacties niet tot nauwelijks mogelijk zijn.

Om 18 uur verlieten we het weeshuis, waarna we naar de supermarkt zijn gegaan om inkopen te doen. We namen ons voor om morgen schoon schip te maken in het weeshuis en hadden daardoor schoonmaakspullen nodig. Het weeshuis beschikt hier zelf namelijk niet over. We kochten allesreiniger, sponsjes, een wc-reiniger en nog enkele producten en liepen door het donker terug naar ons nieuwe huis. Hier waren we mooi op tijd voor het eten, zodat we zoals op elke woensdag onze borden konden vullen met koude pizza, patat en cake. En dit werd dan weer gevolgd door de wekelijkse bespreking tussen alle vrijwilligers, waarbij het even wennen was dat Fiona er ditmaal niet meer bij was, aangezien zij altijd de leiding nam en notuleerde. Voor één keertje nam ik het over, waarbij we de gebeurtenissen van de afgelopen week bespraken. Het nieuwe huis kwam aan bod, evenals Teej. Maar ook het gebrek aan vrijwilligers op de vele projecten was weer een bekend gespreksonderwerp, net als de barre omstandigheden in het weeshuis. Ondanks enkele serieuze onderwerpen was het toch een gezellige bespreking, waarbij we op een gegeven moment voor lange tijd niet meer bijkwamen van het lachen vanwege een zekere opmerking over de ramen in onze nieuwe badkamers. Na de bespreking bleven de meesten nog enige tijd in de woonkamer hangen. Enkele personeelsleden deden dit ook, waarbij ze keken naar een voetbalwedstrijd op de televisie. Alles omtrent de verhuizing leek hier al voorbij te zijn. Gedurende de avond droop iedereen af naar bed; het viel hierbij op dat de mensen de laatste anderhalve week vroeger gingen slapen dan tijdens de eerste twee weken; misschien omdat ze moe waren, of omdat ze zich verveelden. Dat iedereen moe was, was op zich geen gekke verklaring, want keer op keer hadden we toch vermoeiende dagen. En morgen zal dat waarschijnlijk niet veel anders zijn.

Tip van de dag: als je geld teveel hebt, dan zijn weeshuizen prima plekken om het een en ander kwijt te raken. Een voordeel voor beide partijen!

Opvallend feitje: kleine kinderen vinden het leuk om in het Nepalees tegen je te blijven praten, ook al laat je weten dat je er helemaal niets van snapt.

Dag 194: Boenen en kleuren
Donderdag 20 september 2012

Het was de laatste dag van de week, welke volledig in het teken stond van het weeshuis. Nadat ik was opgestaan, was het een verademing om te zien dat het weer vandaag vele malen beter was dan tijdens de afgelopen dagen. In plaats van een grauwe lucht en regen, was de lucht blauw en scheen het zonnetje in de ochtend al lekker. Met Sarah, Luciana en Danielle stapte ik na het ontbijt in een tuktuk; we zijn niet gaan lopen omdat we geen zin hadden om met schoonmaakspullen te slepen. Het eerste uur bij het weeshuis was echter zoals elke andere dag. We werden weer vrolijk ontvangen door de weeskinderen en de twee oudere meiden die ook altijd toezicht houden op de kinderen. We begonnen met enkele yoga-poses en lieten de kinderen vervolgens weer woorden raden waarvan de afbeeldingen op flashcards stonden. Het was allemaal vermakelijk, zowel voor de kinderen als voor ons als vrijwilligers. De kinderen bleven namelijk vrolijk en hadden altijd zin om iets te doen. Opvallend detail deze ochtend was dat de kinderen in de vroege ochtend een douche hadden gekregen en schone kleren droegen, iets dat we tot dusver nog niet echt hadden gezien. Een klein jongetje zat bij binnenkomst nog een klein beetje te bibberen, omdat het water waarschijnlijk ijskoud was geweest en hij schijnbaar niet helemaal goed was afgedroogd, omdat je hier en daar nog een paar natte plekken zag zitten. We vroegen ons af of dat nou kwam vanwege onze opmerkingen gisteren. Het waren echter alleen de kinderen die waren gewassen. De schoonmaakspullen die we gisteren hadden gekocht, hadden we daarom nu niet voor niets meegenomen. We deden onze mondkapjes voor, deden handschoenen aan en liepen de jongensbadkamer in, aangezien deze echt wel een schoonmaakbeurt nodig had. De meisjesbadkamer ook wel, maar we konden niet alles tegelijk doen. Het water werkte op dat moment echter nog niet, maar gelukkig zou er iemand achteraan gaan en hadden we nu de mogelijkheid om enkele emmers te vullen met regenwater dat ergens in een reservoir lag opgeslagen. De allesreiniger ging er doorheen, we pakten de mop erbij en enkele sponsjes en begonnen aan een zware taak. Gelukkig kregen we versterking van enkele jongens uit het weeshuis die het niet erg vonden om ons te helpen; ze leken het zelfs leuk te vinden. Donkere vlekken op de muren en vloeren probeerden we zo goed mogelijk weg te boenen met bleekmiddel en andere chemische samenstellingen en ook de wasbakken, urinoirs, hurktoiletten en douches werden onder handen genomen. Het was zeker niet het meest fijne karwei dat we tot dusver hadden gedaan, maar het was wel mooi om te zien wat een enorm verschil we zagen toen we na anderhalf uur eindelijk klaar waren. Alhoewel niet alle vlekken te verwijderen waren, zag alles er weer een stuk witter uit en rook de badkamer weer helemaal fris. Aangezien we enkele schoonmaakspullen er helemaal doorheen hadden gejaagd, hadden we niet voldoende meer over om ook de meisjesbadkamer nog te doen, waardoor we besloten dit uit te stellen tot de middag. Tevens hoopten we dat het schoonmaakproces elke week door de vrijwilligers bijgehouden zou kunnen worden, opdat alles dan nog enigszins schoon zou blijven.

We verlieten het weeshuis en kwamen onderweg een paar van de andere vrijwilligers tegen, die ons hadden beloofd om mee te helpen. We vertelden hen dat zij het werk in de middag van ons mochten overnemen en dat we nu op weg naar huis konden gaan. Door het felle zonnetje liepen we langs de weg terug richting het huis, alhoewel we gelukkig ook een stuk in de schaduw konden lopen. Gelukkig lag er nu nergens meer modder, maar waren er wel overal enorme stofwolken die het verkeer had doen opwaaien. Terug in het huis hadden we tot 15 uur de tijd voordat we weer zouden vertrekken. Dit gaf me mooi de gelegenheid om te lunchen en foto's uit te zoeken, maar ook om profielen te schrijven. Idex vraagt alle vrijwilligers om een verhaaltje te schrijven over elke persoon die je bij elk van je projecten helpt. In mijn geval moest ik dus iets zeggen over negen weeskinderen, elf leerlingen en tien vrouwen, wat dus aardig wat tijd kost. Ik kwam vandaag dan ook niet verder dan m'n schoolkinderen en zal de overige profielen daarom zondag gaan schrijven, op mijn laatste dag hier. Alhoewel ik van de meeste leerlingen wel iets wist te schrijven, zal dat bij de anderen waarschijnlijk een stuk moeilijker gaan worden. Ook hoorde ik Sjoukje en Nina al klagen over het feit dat ze verhaaltjes moesten schrijven over elk oudje in het ouderenhuis, waar al bijna helemaal niets over te schrijven valt.

Halverwege de middag verlieten we met z'n allen het huis en gingen we opnieuw langs de supermarkt om extra schoonmaakspullen in te slaan. Met de tuktuk reden we voor de tweede maal naar het weeshuis toe, waar het Idex-personeel als vervanging van het normale programma vandaag een tekenwedstrijd had ingepland. Shahanaj en Hushnaj hadden tekenmateriaal meegenomen en deelden dit uit aan alle weeskinderen, die zich netjes hadden verzameld in de beschikbare klaslokaaltjes. Alle kinderen deden hun uiterste best om een mooie tekening op papier te zetten. Het viel hierbij wel op dat ongeveer de helft van hen min of meer dezelfde plaat inleverde, een afbeelding van bergen, een riviertje, een zonnetje, een huisje, een paar boompjes en soms een wortelveldje. Een paar vrijwilligers hielden toezicht op deze oudere leerlingen, terwijl ik me vertrouwd in de bibliotheek vestigde met de kleine kinderen. In plaats van te tekenen, hadden wij hen kleurplaten gegeven die ze zo mooi mogelijk moesten inkleuren. Terwijl ik keek naar hoe de kinderen hun kleurplaten met de gekste kleuren onder krasten -alhoewel sommigen er wel degelijk beter in waren-, bleef ik continu de kleurpotloden slijpen. Toch had ik ook wel even tijd om zelf een bijdrage te leveren aan de wedstrijd, ondanks dat mijn tekenvaardigheden belabberd waren. Alle vrijwilligers mochten namelijk ook meedoen. Alle kinderen kregen na inlevering van hun tekening of kleurplaat een ballon, waarmee ze erg blij leken te zijn. We hingen nu tevens de posters op die we eerder deze week gemaakt hadden; hopelijk zouden de kinderen ze snappen en zich er een beetje aan houden. Een paar vrijwilligers hadden zich, in plaats van op het tekenen, gefocust op het schoonmaken van de meisjesbadkamer en achteraf waren ook zij trots op hun werk. Het was nu alleen te hopen dat de schone badkamer van lange duur zou zijn, aangezien de jongensbadkamer al weer iets viezer was dan in de ochtend. Alhoewel de muren er uiteraard nog steeds mooi uit zagen, was de vloer alweer vies, iets wat op zich heel begrijpelijk is met witte tegels en een weeshuis met veel zand en modder op de binnenplaats. Toen onze tijd in het weeshuis erop zat, liepen we met z'n allen via een afsnijdweggetje terug naar ons huis om bij te komen van een vermoeiende middag.

In de avond hadden we weer eens een diner bij kaarslicht, zodat we iets meer moeite hadden om te zien wat er op ons bord lag. Maar aangezien het eten een herhaling was van twee weken geleden en enkele dingen veel vaker herhaald werden, wisten we alsnog heel goed wat we aten. Zoals bij elke maaltijd was er het platte chapati-brood en een schaal met rijst. Een soort soepje was er ook, net als een bak met curry en stukjes kip -elke vorm van vlees is hier redelijk ongebruikelijk-, waar vaak meer bot aan zat dan vlees. Een toetje in de vorm van fruit kregen we vandaag ook weer, alhoewel we vandaag nog iets extra's hadden. Juanjo had namelijk ijs bij de supermarkt gehaald, waar iedereen heerlijk van kon genieten. Het was niet zonder reden, want het was vanavond zijn voorlopig laatste avond. De komende twee weken zal hij niet in het Idex-huis aanwezig zijn, maar zal daarna nog wel voor onbepaalde tijd verder werken. Het betekende echter wel dat de meesten van ons hem niet meer zullen zien. Omdat Juanjo zich al enkele dagen niet helemaal lekker voelde en morgen vroeg op moest, ging hij op tijd naar bed. Hij bleef dus niet wachten totdat de stroom weer terugkeerde en we een film op konden zetten. Nivedan had me op m'n eerste dag drie films aangeraden en aangezien ik daar al twee van had gezien, wilde ik de derde ook zien. Op de verpakking zag ‘Dabangg' er al erg fout uit en de film zelf was inderdaad ook erg apart, over een of andere stoere politieagent die als het hem uitkwam, wel spontaan uitbarstte in zingen en dansen. Maar dat kon natuurlijk ook zijn omdat het een typische Bollywood-film was. Heel interessant was de film echter niet (in tegenstelling tot de andere twee) en gedurende de avond gingen er steeds meer mensen naar hun bed. Onder hen zat ook Sjoukje, die morgenochtend vroeg zal vertrekken om met Juanjo een tiendaagse wandeltocht te gaan maken door Langtang National Park. Alhoewel ze in eerste instantie het weekend nog bij Idex wilde meemaken, kwam dit vanwege haar planning beter uit. Het was echter wel jammer om haar al te zien vertrekken, aangezien we samen met Nina tegelijkertijd waren aangekomen en in principe in hetzelfde weekend, dit weekend, het project weer zouden verlaten. Nina en ik zullen daarentegen aanstaande maandag pas vertrekken, zodat we nog een weekend hebben om leuke activiteiten te ondernemen. Hiermee voelde ik het einde van mijn reis nu echt in zicht komen. Maar gelukkig hebben Nina en ik nog enkele mooie plannen voor de komende dagen, zodat het zeker geen saai einde zal worden!

Tip van de dag: neem een luchtverfrisser mee als je een badkamer gaat schoonmaken.

Opvallend feitje: door lokale gerechten wordt heel vaak koriander gemengd, uitgerekend iets waar ik totaal niet van houd.